Exciter – dziesiąty album studyjny brytyjskiej grupy muzycznej Depeche Mode. Po raz pierwszy został wydany 14 maja 2001 roku w Wielkiej Brytanii przez Mute Records, a dzień później w Stanach Zjednoczonych przez Reprise Records. Album został wyprodukowany przez Marka Bella i był wspierany przez Exciter Tour, jedną z najbardziej udanych tras koncertowych zespołu.
Exciter zadebiutował na dziewiątym miejscu UK Albums Chart i ósmym na Billboard 200, sprzedając się w nakładzie 115 000 egzemplarzy w pierwszym tygodniu w Stanach Zjednoczonych. Był to jedyny album Depeche Mode, który zadebiutował wyżej w Stanach Zjednoczonych niż w Wielkiej Brytanii. Do kwietnia 2006 roku Exciter sprzedał się w ponad 426 000 egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych i uzyskał status złotej płyty od Recording Industry Association of America (RIAA). Uzyskał również certyfikat złota w Kanadzie za dostawy 50 000 sztuk.
Roślina, która pojawia się na okładce, to Agave attenuata, gatunek agawy czasami znany jako "ogon lwa", "szyja łabędzia" lub "wyczyńca" ze względu na rozwój zakrzywionej łodygi, niespotykanej wśród agaw.
Lirycznie album porusza wiele różnych tematów. Martin Gore powiedział, że "The Dead of Night" został zainspirowany klubem w Londynie, w którym było dużo narkotyków i chaosu. Gore powiedział MTV Europe, że "I Feel Loved" opowiada o tym, jak "czujesz się absolutnie jak gówno i czujesz się najgorzej, co kiedykolwiek czułeś w swoim życiu. Wtedy jakoś myślisz: «Wszechświat musi mnie lubić, skoro tak się czuję»".
Muzycznie Exciter można określić jako bardzo klimatyczny i elektroniczny album. Gore stwierdził, że słuchał bardziej abstrakcyjnej muzyki elektronicznej w okresie poprzedzającym nagranie Exciter, co mogło mieć wpływ na niektóre z bardziej eksperymentalnych pejzaży dźwiękowych na albumie. Grupa często powoływała się również na producenta Marka Bella jako główną inspirację przy tworzeniu Exciter, ponieważ Gahan twierdzi, że Mark Bell pomógł mu stać się bardziej pewnym siebie wokalistą. Zespół współpracował również z Paulem Freegardem i długoletnim współpracownikiem Garethem Jonesem, którzy byli zaangażowani w preprodukcję i programowanie.
Oprócz elektronicznych pejzaży dźwiękowych, Depeche Mode dodał do swoich aranżacji elementy tradycyjnego bluesa, retro funku, rocka progresywnego i orkiestrowego popu. Bell powiedział magazynowi Keyboard, że akustyczne i elektroniczne dźwięki w utworze "Dream On" potraktowali tak samo. Gore uważał, że wiele piosenek z albumu, w tym "When the Body Speaks", ma brzmienie z lat 50. lub 60. "Comatose" został mocno okrojony z oryginalnego demo, ponieważ zespół chciał bardziej minimalistycznej aranżacji. "Freelove" był jednym z ostatnich utworów na płycie. "The Dead of Night" charakteryzuje się ostrzejszym brzmieniem w porównaniu do innych utworów na płycie, w dużym stopniu wykorzystując syntezatory analogowe, takie jak EMS Synthi AKS; Praktyka używania syntezatorów analogowych stała się powszechna na późniejszych albumach zespołu.
Bell uważał, że praca z grupą była zabawna, ale dziwna, twierdząc, że słuchał grupy, gdy miał 12 lat i odkrył, że zespół go o dni wolne lub "co powinni zjeść". Według wywiadu z Gahanem w 2003 roku, brak zaangażowania Gore'a w produkcję doprowadził do tego, że Bell czuł się sfrustrowany i że w zasadzie tworzył album dla zespołu.
Trasa rozpoczęła się 4 czerwca 2001 roku w Ameryce Północnej. Grupa zagrała jeden koncert próbny i dwa koncerty "rozgrzewkowe" przed rozpoczęciem oficjalnej trasy koncertowej w Montrealu w Kanadzie w połowie czerwca 2001 roku. Etap trwał do połowy sierpnia, kończąc się dwoma koncertami w Anaheim w Kalifornii.
Pod koniec sierpnia 2001 roku grupa rozpoczęła europejską fazę, która rozpoczęła się w Tallinie, a zakończyła na początku listopada w Mannheim w Niemczech. Był to ostatni koncert na trasie; Drugi etap rozgrywek europejskich był planowany na lato 2002 roku, ale do tego nie doszło. Łącznie zespół zagrał 84 koncerty, występując dla ponad 1,5 miliona ludzi w 24 krajach.
Koncerty w Paryżu zostały sfilmowane i wydane w maju 2002 roku na DVD zatytułowanym One Night in Paris.
Exciter otrzymał ogólnie pozytywne recenzje. Podczas gdy wielu krytyków chwaliło eksperymentalne i cyfrowe pejzaże dźwiękowe albumu, wielu uważało, że był to jeden z najsłabszych albumów Depeche Mode.
W pozytywnej recenzji NME napisało, że "Niewiele grup z długim stażem mogłoby nagrać album tak świeży i pewny siebie w wieku 20 lat, nie mówiąc już o takim, który łączy ponadczasowe soulmanowskie nucenie i undergroundowe techno". Rolling Stone komplementował minimalistyczne aranżacje albumu, porównując je do wczesnego Kraftwerk. The A.V. Club skomplementował produkcję Marka Bella na albumie, stwierdzając, że "subtelne, pomysłowe kręcenie gałkami Bella idealnie pasuje do nowej partii ponurych, stonowanych piosenek Martina Gore'a".
Z kolei Q Magazine był znacznie bardziej negatywny w swojej interpretacji projektu, pisząc: "Tym razem to Martin Gore jest bez apetytu. Żadna ilość modnych poprawek nie jest w stanie ukryć marności jego oferty".
Pomimo mieszanych recenzji, Exciter pojawił się na kilku listach EOY 2001, takich jak Magic, MusikExpress, Rocksound, Rumba, Visions i Woxy.
2 października 2007 roku (3 października w Ameryce Północnej) Exciter został ponownie wydany jako dwupłytowy zestaw, wraz z Ultra, w czwartym i ostatnim zestawie reedycji Depeche Mode. Pierwsza płyta była zremasterowaną wersją oryginału, na hybrydzie SACD/CD (tylko CD w USA). Druga płyta to płyta DVD, na której album znajduje się w formatach DTS 5.1, Dolby Digital 5.1 i PCM Stereo. Na płycie znajdują się strony B z Exciter oraz singlowa wersja "Freelove". Dostępne są również wersje audio wszystkich utworów Exciter odtwarzanych na żywo podczas filmu One Night in Paris.
Podobnie jak w przypadku innych wznowień, na płycie powstał film dokumentalny Depeche Mode 1999–2001 (Presenting the Intimate and Delicate Side of Depeche Mode). Dokument zaczyna się od rozmów o blokadzie scenarzysty Gore'a i o tym, co z tym zrobili. Omawia również pierwsze trzy single, nagranie, okładkę i trasę koncertową Exciter (w tym jeden z pierwszych aktów, Fad Gadget). Dokument trwa około 30 minut. Trzej członkowie zespołu udzielają wywiadów wraz z Danielem Millerem, Christianem Eignerem, Peterem Gordeno, Antonem Corbijnem i przedstawicielami wytwórni Mute. Dokument kończy się słowami "Ciąg dalszy nastąpi..."
Producent Mark Bell nie pojawia się i chociaż dyskutują o tym, że zespół zdecydował się nie reżyserować teledysków Excitera przez Corbijna, nie przeprowadzają wywiadów z dwójką, która je wyreżyserowała. Jednak John Hillcoat, który wyreżyserował "I Feel Loved", "Freelove" i "Goodnight Lovers", jest wspomniany mimochodem.